Μετανάστριες από την Ανατολική Ευρώπη Μορφές κινητικότητας και πολιτική συγκρότηση Σε Πρώτο Πρόσωπο Links
Κεντρική σελίδα

Φύλο και Μετανάστευση

Φύλο και Μετανάστευση

Σε πρώτο πρόσωπο

 

 

Ρίτσα

Πώς ήταν η ζωή στη χώρα τους;

Απλή. Ήταν εκεί τα παιδικά μου χρόνια ... δουλεύαμε. Εγώ που ήμουνα η μεγάλη κρατούσα τα αδέρφια μου. Η μάνα μου δουλεύει στα χτήμα. Μετά, όταν βρούμε χρόνο, παίξαμε έτσ' με τα κορίτσια, με τα αγόρια. Δεν είχαμε έτσ' και πολλή πράγματα. Παίζαμε σαν αδέρφια όλοι στο χωριό που ήμαστε.
Στο σπίτι δεν είχαμε πολύ ... τέτοιο ... πολυτείες [εννοεί πολυτέλειες]. Μέσα. Και το τελεόραση μετά από χρόνια το, το πήραμε, όταν μεγαλώσαμε εμείς, τελειώσαμε το γυμνάσιο.
Δεν μπορούσαμε να αφήσουμε μαλλιά μακριά, δε μπορούσαμε να κάνουμε, ν' αφήσουμε γένια ή τα παιδιά ... ... ... Τα παντελόνια τα φαρδιά δε μπορούσαμε να φορέσουμε τότε.
Μια φορά, μια φορά φορούσαμε τζιν, όπως είχε βγει το τζιν τώρα στη μόδα και κρατούσαμε εμείς οι γυναίκες τζέπες από πίσω, όπως κρατάμε τώρα και μας βγάλαν σ' εφημερίδα.

Ποιες οι πρώτες εντυπώσεις τους από την Ελλάδα;

Μ' αυτό το πούλμαν, ναι. Μέχρι εκεί στα Γιάννενα που είναι κάτι φαντάρους και κοιτάνε τα διαβατήρια, το ένα, τ' άλλο, περάσαμε. Μετά, όταν κατέβ'κα στη Λάρισα, φοβόμασταν. Άρχισε ο φόβος. Να ... αν μας πιάσει η αστυνομία, μπορεί να γυρίσει πίσω και τα λεφτά φύγανε κι όλη η κούραση δέκα μέρες που χάσαμε στο Αργυροκάστρο, χωρίς να φάμε, χωρίς να πλυθούμε, χωρίς τίποτα. Στο δρόμο!
Αυτό ήταν το, το δύσκολα, στο ταξίδι. Μετά ήρθαμε στη ... στη Λάρισα, ήταν τρεις η ώρα τη νύχτα και δεν ξέραμε πού να πάμε. Πήγαμε σ' ένα ξεναδοχείο, τα λίγα λεφτά που είχαν μείν' του Κώστα, χωρίς φαΐ, χωρίς νερό, χωρίς τίποτα. Και πήγαμε και πήραμε, δεν ξέρω, δε θυμάμαι και καλά, κάτι για το παιδί που έκλαιγε. Κοιμήθ'καμε εκεί με φόβο και δεν ήθελε να μας, να μας βάλει μέσα. Είπαμε, "Πέντε η ώρα να μας ξυπνήσεις". Πήραμε λεωφορείο κι ήρθαμε στο Βόλο. Μετά το Βόλο που ήρθαμε εδώ δεν είχαμε δυσκουλίες.

Ποιες οι συνθήκες εργασίας τους;

Δούλεψα στα [...] Ερχότανε τα παιδιά. Που είναι το καλοκαίρι. Πηγαίνουν τα παιδιά εκεί ... Και καθάριζα τα δωμάτια. Εκεί δούλεψα κι εκεί δυσκόλεψα λίγο. Πρώτη φορά εκεί πήγα. Μόλις ήρθαμε, μετά από δυο μήνες πήγαμε εκεί για δουλειά. Πήρα και το παιδί μαζί. Να κλαίει το παιδί, ήθελε πράγματα πολλά. Κοιτούσε εκεί κι εγώ δε ... δεν είχα λεφτά τόσο. Δεν ήξερα πώς λεγόταν αυτά που ήθελε εκείνο. Να ρωτάω συνέχεια, το 'παιρνα, έτσ', μαζί μ'. Εγώ κοιμόμαν εκεί με το παιδί κι ο Θανάσης ήταν εδώ στο [...]. ....Στεναχωριόμουν πολύ. Έκλαιγα. Τις νύχτες δεν κοιμόμουν. Αλλά μετά έμαθε ο γιος και μου έλεγε εκείνο, μαμά, λέγεται έτσ'. Ήταν πολύ βαρύ δουλειά για 'μένα.
Τώρα δουλεύω σ' ένα ξενοδοχείο. Αυτό μ' αρέσει. Πολύ. Μ' αρέσ'. Έμαθα τη σειρά μου ... Το καλοκαίρι πηγαίνω ... δυο μήνες, κάθε μέρα... Κανονικό ωράριο. Όταν βλέπω που έχουν πολλή δουλειά, κάθομαι μέχρι πέντε η ώρα το βράδυ... Είκοσ' ευρώ... Κάτι άλλο δε μπορούσα. Τι να κάνω; Είμαι ευχαριστημένη. Δουλεύω, κουράζομαι, παίρνω ... και βλέπω και κόσμο!

Πώς διαμορφώθηκε η προσωπική ζωή τους;

Μου έλειπε η αγάπη. Μία έτσ' να μιλάω το δικό μου το γλώσσα. Δεν είχα [φίλες]. Εγώ ήμουνα η πρώτη που ήρθα εδώ στον .... Δεν είχα με ποιον, με ποιον να μιλάω, να ... Έκλαιγα τη μοίρα μου! Το παιδί θέλει πράγματα, έτσ' ν' αγοράσει, να κάνει. Εμείς δεν είχαμε τότε λεφτά. Ο Θανάσης έφευγε το πρωί κι ερχόταν το βράδυ. Αυτό που μου 'λειψε πολύ μόνο οι δικοί μου άνθρωποι.
Ο Κώστας είχε στο μυαλό του ποτέ δε θα γυρίσει πίσω! Εγώ, όταν ήρθα εδώ, στεναχωριόμουνα, έκλαιγα. Μέχρι να μάθω τη γλώσσα κι αυτά στεναχωριόμουνα πολύ κι ήθελα να πάω στην Αλβανία. Αλλά ο Κώστας, το 'χε πάρει απόφαση. ...
Όταν βαφτίσαμε τα παιδιά, έλεγαν όλοι, ..."Έριξε λεφτά, να γίνει ο Αλβανός Έλληνας: Οι Κωλοαλβανοί". Εκεί ένιωσα το ρατσισμό. Το άκουσα με τ' αφτί μου που έλεγε "Αβάφτιστε, Κωλοαλβανέ" και μου ήρθε κάποια στιγμή να του απαντήσω άσχημα, αλλά το άφησα ... τα παιδιά στο σχολείο που λέγανε το παιδί μου έτσ', ε, σαν παιδιά. Με πειράζει πολύ, όταν ερχόταν το παιδί κι έκλαιγε. Κι έλεγε με λένε «Κωλοαλβανέ», το ένα, το άλλο ... Και τώρα, που βαφτίσαμε, κόπ'καν αυτά... Ήταν φίλοι με τα παιδιά, αλλά ερχόταν η ώρα που το στεναχωριόταν. Δεν έκανε και προσευχή κι ερχόταν στο σπίτι κι έκλαιγε το παιδί. "Γιατί, ρε μπαμπά; Εγώ δε μπορώ να ..." - Μας βοηθήσε πολύ ο νονός του παιδιού.

Τις άλλαξε η εμπειρία της μετανάστευσης;

Τώρα ... πιστεύω, τώρα πουνάω εδώ, τώρα. Να φύγω από δω, απ' την Ελλάδα πουνάω. Όπως πονούσα και τα πρώτα χρόνια που έφυγα απ' την Αλβανία, τώρα πουνάω από 'δώ. Να φύγω τώρα από δω, να πάω στην Αθήνα, που πήγα στην Αθήνα- πηγαίνω συνέχεια- δε μπορώ να καθίσω εκεί. Θέλω να 'ρθω εδώ. Επειδή μου φαίνεται, έτσ' σαν γένηκα εδώ ... Άλλαξε η ζωή μου. Περνούσα καλά εδώ. Όπου πάμε και λοιπά ...
... Υπάρχει ... η ελευθερία ... Εδώ. Υπάρχει και ... πολύ, πολύ που μας, που μου αρέσει η ζωή μου, το ντύσιμο. Που ήταν το όνειρό μου, όταν ήμουνα κορίτσι. Που παίρνω αυτό που θέλω ... Μ' αρέσει που πάω με τον άντρα μου όπου θέλω ... εδώ. Που είμαι ελεύθερη, πάω όπου θέλω! Μ' αρέσει που κάνουμε κάτι και δε, δε ρωτάμε κανέναν.
Ναι. Ναι. Μ' έχει αλλάξ' ... απ' τη ρίζα...Εγώ λέω το, τον άνθρωπο τα λεφτά τον αλλάζουν. Η οικονομία. Αν έχεις ... Ξέρεις να ζήσεις. Αν δεν έχεις, πώς θα πας να πιεις έναν καφέ, να πας μ' έναν φίλο ή ένα στο σπίτι για ένα τραπέζι, για ένα ...

Ποια είναι τα σχέδιά τους για το μέλλον;

Όχι. [Δεν γυρνάω πίσω] Τώρα επειδή ... Για τα παιδιά...Να σπουδάζουνε, να ζούνε καλά τα παιδιά. Να δουλεύουμε για τα παιδιά. [Πίσω] δεν έχουν μέλλον. Επειδή δεν ξέρουνε γλώσσα, δεν έχουνε πάει σχολείο εκεί. Δεν έχουν μέλλον. Εκεί πρέπ' να, να πάει Γυμνάσιο να τελειώσ' το Λύκειο ο Έντι. Εκεί πρέπ' να πάει πρώτ', πρώτη τάξ' δημοτικού ...Δεν ξέρει ούτε να διαβάζει, ούτε να γράφει.
Ε, να πάρουμε, να φτιάξουμε ένα σπίτ' δικό μας ... ... ... Να βάλω κάτι μέσα που θέλω. Να έχουμε υγεία πρώτα-πρώτα και δουλειά. Γι' αυτό, να βοηθάνε τα παιδιά.