The 2019 excavation

The excavations

Ο Τομέας Αρχαιολογίας του Τμήματος ΙΑΚΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε συνεργασία με την Εφορία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, πραγματοποίησε ολιγοήμερες έρευνες στην θέση Κεφάλα της Σκιάθου το 2019. Οι εργασίες στο πεδίο διήρκεσαν 5 ημέρες, από 23-27 Σεπτεμβρίου 2019.

Την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας πλαισίωσαν 10 φοιτητές της αρχαιολογίας. Από πλευράς Εφ.Α. Μαγνησίας συμμετείχαν η τ. Προϊσταμένη Α. Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου και η αρχαιολόγος Ε. Χρυσοπούλου. Τη διενέργεια των γεωφυσικών ερευνών ανέλαβε Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ, υπό τη διεύθυνση του Καθ. Γρ. Τσόκα. Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν ήταν οι ακόλουθες:

Topographcal plan of Kephala Hill.

α. Πραγματοποιήθηκαν γεωφυσικές διασκοπήσεις της περιοχής του Νοτιοδυτικού αρχαίου νεκροταφείου του οικισμού, στην ευρύτερη περιοχή που ανασκάψαμε το 2014-2016 ορισμένες ταφές των πρωτογεωμετρικών έως και αρχαϊκών χρόνων. Η μέγιστη έκταση που καλύφθηκε ήταν 150 Χ 60 μ. περίπου. Η παρουσία πυκνής βλάστησης δεν επέτρεψε να πραγματοποιηθεί διασκόπηση και στο πλάτωμα του οικισμού. Στόχος των γεωφυσικών ερευνών ήταν να εντοπισθεί καλύτερα η περιοχή που καταλαμβάνει το αρχαίο νεκροταφείο ώστε να εκτιμηθεί αν θα προχωρήσουμε σε συστηματική ανασκαφή του στο μέλλον. Τα αποτελέσματα των διασκοπήσεων με τη μαγνητική μέθοδο υπήρξαν αρνητικά λόγω διαφόρων «θορύβων» και της παρουσίας της μεταλλικής περίφραξης του αεροδρομίου. Αντίθετα, οι διασκοπήσεις με γεωραντάρ οδηγήσαν σε ορισμένα ενδιαφέροντα συμπεράσματα, με πιθανή παρουσία συστάδων τάφων σε ορισμένες περιοχές. Η παραπάνω υπόθεση θα πρέπει να επιβεβαιωθεί μέσω μελλοντικής ανασκαφής.

Μετρήσεις με μαγνητόμετρο.

Μετρήσεις με Γεωραντάρ (GPR).

Ένα από τα αποτελέσματα μετρήσεων με γεωραντάρ (βάθ. 0,36-0,46 μ.).

β. Πραγματοποιήθηκε αεροφωτογράφιση με drone του αρχαιολογικού χώρου (από τον πιστοποιημένο φωτογράφο Νίκο Πασχάλη).

γ. Έγιναν αποτυπώσεις των αρχιτεκτονικών κατασκευών της κορυφής του οικισμού που αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφικές έρευνες της πενταετίας 2012-2016.

Διαδικασία αεροφωτογράφισης από τον Νίκο Πασχάλη.

'Aποψη της Κεφάλας από τα ΒΑ.

Κατακόρυφη φωτογραφία του πλατώματος της Κεφάλας.

δ. Πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί από τη βλάστηση των έως σήμερα αποκαλυφθέντων αρχιτεκτονικών καταλοίπων και εν γένει ευπρεπισμός του χώρου.

ε. Με άδεια της FRAPORT Σκιάθου πραγματοποιήθηκε αυτοψία εντός της περίφραξης του αεροδρομίου, στο ΒΑ πέρας του διαδρόμου, δίχως ωστόσο να προκύψουν ενδείξεις για την παρουσία αρχαιοτήτων ή επιφανειακών ευρημάτων.

Καθαρισμοί στην περιοχή Τομέα Κτιρίων Α, Β, Γ (Περιοχή Τ1.3).

Αεροφωτογραφία Τομέα Κτιρίων Α, Β, Γ, μετά τους καθαρισμούς (Περιοχή Τ1.3).

Αυτοψία εντός της περίφραξης του αεροδρομίου.

New Publications

• Α. Μαζαράκης Αινιάν, Α. Δουλγέρη Ιντζεσίλογλου, Ανασκαφικές έρευνες στην Κεφάλα Σκιάθου (2012-2014). 5ο Αρχαιολογικό Έργο Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας (ΑΕΘΣΕ), Παν/μιο Θεσσαλίας, 26/2-1/3/2015, Βόλος 2020
• Α. Μαζαράκης Αινιάν, Α. Αλεξανδρίδου, Ανασκαφικές έρευνες στην Κεφάλα Σκιάθου. Τα δεδομένα των Πρωτογεωμετρικών - αρχαϊκών χρόνων. 5ο Αρχαιολογικό Έργο Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας (ΑΕΘΣΕ), Παν/μιο Θεσσαλίας, 26/2-1/3/2015, Βόλος 2020
• Α. Δουλγέρη Ιντζεσίλογλου, Ε. Χρυσοπούλου, Στρώμα καταστροφής κλασικής εποχής στον οικισμό «Κεφάλα» Σκιάθου. Ερμηνευτική προσέγγιση. 5ο Αρχαιολογικό Έργο Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας (ΑΕΘΣΕ), Παν/μιο Θεσσαλίας, 26/2-1/3/2015, Βόλος 2020

2019 Research Team

Τα μέλη της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Τα μέλη της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ήταν τα ακόλουθα: Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Διευθυντής. Υποψ. διδάκτωρ Ελένη Χατζηνικολάου, Μεταπτυχιακοί φοιτητές: Εύα Κολοφωτιά, Νίκος Σιαπέρας. Απόφοιτοι: ¶κης Προφυλλίδης, Κων/νος Ρίζος, Προπτυχιακοί φοιτητές: Πάνος Διαμαντόπουλος, Ιωάννα Καραμανώλη, Γιώργος Κρουσταλιάς, Αναστασία Κατσαβού, Κωνσταντίνος Ματούλας, και Ιωάννα Ραχαντά - Ανασκαφική

Τα μέλη της ερευνητικής ομάδας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας ήταν η Δρ Α. Δουλγέρη - Ιντζεσίλογλου (έφορος επί τιμή, συνδιευθύντρια του προγράμματος) και η αρχαιολόγος Ελένη Χρυσοπούλου.

Τα μέλη του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ, που διενήργησαν τις γεωφυσικές έρευνες και επεξεργάστηκαν τα δεδομένα ήταν τα ακόλουθα: Γρηγόριος Τσόκας, Καθηγητής ΑΠΘ (διευθυντής του Εργαστηρίου), Αλέξανδρος Σταμπολίδης (Δρ Γεωφυσικός, ΠΕ Γεωτεχνικός ΑΠΘ), Ηλίας Φίκος (Δρ Γεωφυσικός, ΠΕ Γεωτεχνικός ΑΠΘ), Κωνσταντίνος Πολυδωρόπουλος (Μεταπτυχιακός Φοιτητής ΑΠΘ) και Νεκταρία Διαμαντή (ΕΔΙΠ ΑΠΘ).

Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΚΑΕ 4129), τον Δήμο Σκιάθου και το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ και την «ΠΑΕ ΠΑΟΚ». Ευχαριστούμε θερμά τον Δήμο Σκιάθου και ιδιαίτερα τον Δήμαρχο κ. Θοδωρή Τζούμα, για τη σημαντική βοήθεια στην επίλυση πρακτικών ζητημάτων, καθώς και για τη σημαντική συμβολή στη κάλυψη δαπανών μετακίνησης και στέγασης μελών της ερευνητικής ομάδας. Ευχαριστούμε επίσης την κυρία Vicky Kock παραχώρησε ευγενώς δύο οικήματά της στην πόλη της Σκιάθου για να καταλύσουν οι δέκα φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (εικ. 10). Ευχαριστούμε τον κ. Νίκο Πασχάλη για την λήψη των αεροφωτογραφιών και τον διευθυντή της FRAPORT Σκιάθου κ. Στέφανο Λαμπρόπουλο για όλες τις διευκολύνσεις τόσο για τη λήψη των αεροφωτογραφιών όσο και για την αυτοψία που διενεργήσαμε εντός της περίφραξης του αεροδρομίου.

Α. Mazarakis Ainian, Professor of Classical Archaeology
A. Doulgeri-Intzesiloglou, Επί τιμή προϊσταμένη της ΕΦΑ Μαγνησίας

Text translated from Greek by Archaeology @ Arts team, corrected by A. Mazarakis Ainian.

© 2009-2020: ΠΘ - IAKA