ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

2ο Διεθνές Συνέδριο Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας

Οι "Αγορές" και η Πολιτική
Ιδιωτικά συμφέροντα και δημόσια εξουσία (18ος-20ός αιώνας)

Βόλος, 10-12 Φεβρουαρίου 2012

To σκεπτικό του συνεδρίου Οργανωτές και χορηγοί Συμμετέχοντες Το πρόγραμμα του συνεδρίου Το πρακτικά του συνεδρίου

Περιλήψεις

Σπύρος Δημανόπουλος Η ανάδυση της επιχειρηματικής ομάδας των ξενοδόχων του νομού Ηρακλείου, 1970-1980

Στη συζήτηση για τη μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη έχει αναγνωριστεί ο ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος του κράτους στην ανάπτυξη του μαζικού τουρισμού. Ο τουρισμός αντιμετωπίστηκε ως νέα πηγή εσόδων που εξασφάλιζε άφθονο συνάλλαγμα καθώς και την ταυτόχρονη ενίσχυση του ισοζυγίου πληρωμών με σχετική ευκολία καθώς η ένταση εργασίας είναι χαρακτηριστική του κλάδου. Γι’ αυτό και το ίδιο το κράτος επένδυσε σε τουριστικές υποδομές, ξενοδοχεία, λουτρικές εγκαταστάσεις, αρχαιολογικούς χώρους κλπ δίνοντας ταυτόχρονα κίνητρα στο ιδιωτικό κεφάλαιο να επενδύσει με στόχο τη συγκρότηση μιας ευρείας υποδομής μαζικού τουρισμού.
Ενώ οι μελετητές έχουν επισημάνει το ρόλο των κρατικών πολιτικών στην ανάπτυξη του τουρισμού, απουσιάζουν προσεγγίσεις που να εξετάζουν τον τρόπο της συμμετοχής του ιδιωτικού κεφαλαίου στον νέο αυτό και σχεδόν άγνωστο για τους περισσότερους επιχειρηματίες κλάδο των μαζικών υπηρεσιών.
Για την διερεύνηση του ζητήματος αυτού εστιάζουμε στο παράδειγμα των ξενοδόχων του νομού Ηρακλείου. Το παράδειγμα της περιοχής του Ηρακλείου είναι χαρακτηριστικό, καθώς την περίοδο (τέλος δεκαετίας 1960) που ξεκινά τοπικά η τουριστική ανάπτυξη η πόλη του Ηρακλείου διαθέτει μεγάλη σε όγκο και ανθούσα ελαφρά βιομηχανία μεταποίησης, κυρίως αγροτικών προϊόντων, με σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα (σταφίδες, σταφύλια, λάδι, κρασί). Σ’ αυτό το παραγωγικό περιβάλλον οι ιδιωτικές τουριστικές επενδύσεις προωθούνται από το κράτος με ευνοϊκές έως εξαιρετικά ευνοϊκές χρηματοδοτήσεις και ανοιχτή υποστήριξη των κρατικών υπηρεσιών στις επενδύσεις αυτές, σε αντιρρόπηση των αυξημένων επιχειρηματικών κινδύνων από μια νέα και σχεδόν άγνωστης αποδοτικότητας για τους επιχειρηματίες επένδυση. Τα νέα ζητήματα που έπρεπε να κατανοηθούν και να λυθούν από τους νεοεισερχόμενους στον κλάδο επιχειρηματίες ήταν η διαπραγμάτευση με το κράτος για τους ειδικούς όρους πίστωσης, η διαφορετική αρχιτεκτονική και χωροταξία των τουριστικών επενδύσεων, οι οικοδομικές εργασίες μεγάλης κλίμακας, η μαζική τροφοδοσία των μονάδων και οργάνωσης της λειτουργίας των νέων μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων και μπαγκαλόους. Όμοια έπρεπε να εκτιμηθεί το κόστος της νέας εξειδικευμένης ξενοδοχειακής εργασίας, την καλλιέργεια των δεξιοτήτων της οποίας αναλάμβαναν εντός των επιχειρήσεων οι διευθυντές, απόφοιτοι συνήθως της σχολής τουριστικών επαγγελμάτων Ρόδου.
Στο πλαίσιο αυτό θα εξετάσουμε ποιο είναι το επιχειρηματικό προφίλ αυτών που εμπλέκονται στις τουριστικές επενδύσεις, ποιες άλλες οικονομικές δραστηριότητες είχαν στο παρελθόν ή έχουν παράλληλα με την ανάπτυξη τουριστικών επιχειρήσεων. Τέλος θα παρακολουθήσουμε ειδικότερα τη διαπραγμάτευση του κράτους και των επιχειρηματιών για τους όρους που θα κάνουν αποδοτικές τις τουριστικές επενδύσεις (χρηματοδότηση - πίστωση, χωροταξία και αρχιτεκτονική, εκπαίδευση εργατικού δυναμικού και οργάνωση της εργασίας στο εσωτερικό των επιχειρήσεων).


<<