ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

2ο Διεθνές Συνέδριο Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας

Οι "Αγορές" και η Πολιτική
Ιδιωτικά συμφέροντα και δημόσια εξουσία (18ος-20ός αιώνας)

Βόλος, 10-12 Φεβρουαρίου 2012

To σκεπτικό του συνεδρίου Οργανωτές και χορηγοί Συμμετέχοντες Το πρόγραμμα του συνεδρίου Το πρακτικά του συνεδρίου

Περιλήψεις

Χρήστος Τσάκας Απαλλοτριώσεις και συμβάσεις υπό αίρεση: η ύστερη φάση της δικτατορίας, 1973-1974

Η τελευταία περίοδος της δικτατορίας, από την ανατροπή του Παπαδόπουλου μέχρι και τη μεταπολίτευση, παραμένει ίσως η πιο άγνωστη περίοδος της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, καθώς έχει σκιαστεί από το πραξικόπημα στην Κύπρο και τις ραγδαίες πολεμικές και πολιτικές εξελίξεις που ακολούθησαν. Ωστόσο, η συγκεκριμένη περίοδος έχει επηρεάσει αποφασιστικά την εικόνα που έχουμε σήμερα για ολόκληρη την επταετία, βασικό χαρακτηριστικό της οποίας θεωρείται η κοινωνική και πολιτική απομόνωση της δικτατορίας… Η επέμβαση της 25ης Νοεμβρίου του 1973, γίνεται στο όνομα της αποκατάστασης των «αρχών της 21ης Απριλίου» και της «κάθαρσης από την ωσμή των σκανδάλων που κατακλύζουν την χώρα και φθείρουν το κύρος των Ενόπλων Δυνάμεων». Η πρωτοβουλία για την επέμβαση αυτή λαμβάνεται από μία ομάδα κατώτερων αξιωματικών οι οποίοι εμφανίζονται δυσαρεστημένοι από το εγχείρημα πολιτικοποίησης του καθεστώτος. «Πολιτικοποίηση» την οποία θεωρούν συνυφασμένη με τη διάβρωση του «επαναστατικού» ύφους και του στρατιωτικού ήθους της εξουσίας (τους)… Από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης Ανδρουτσόπουλου είναι η ακύρωση απαλλοτριώσεων που είχαν δρομολογηθεί για τις ανάγκες συμβάσεων-μαμούθ και οι οποίες είχαν διαφημιστεί από το παπαδοπουλικό καθεστώς, ως ιστορικές επενδύσεις. Χαρακτηριστική σε αυτό το πλαίσιο είναι η ακύρωση της σύμβασης για το Γ’ Διυλιστήριο στα Μέγαρα, η οποία ανακοινώνεται από τους νέους υπουργούς Βιομηχανίας και Γεωργίας σε πάνδημη συγκέντρωση των κατοίκων της περιοχής, πριν ακόμη και από την εξαγγελία των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Τα συνθήματα που κυριαρχούν στα πανό των συγκεντρωμένων ποικίλλουν από το «Είμαστε μαζί σας» μέχρι το «Ναι στον τουρισμό – όχι στη βιομηχανία». Φυσικά, η κίνηση αυτή δεν είναι τυχαία. Η σύμβαση είχε υπογραφεί με τον Όμιλο Ανδρεάδη, ο οποίος είχε αναδειχτεί σε στυλοβάτη του καθεστώτος Παπαδόπουλου. Ανάλογες (αν και λιγότερο εντυπωσιακές) κινήσεις από την ιωαννιδική κυβέρνηση θα ακολουθήσουν αναφορικά και με άλλους μεγάλους επιχειρηματίες που είχαν συνεργαστεί στενά με το απριλιανό καθεστώς. Σε τι αποσκοπούν οι επιλογές αυτές; Με ποιον τρόπο θα επηρεάσουν τις σχέσεις εκπροσώπησης του καθεστώτος με τον επιχειρηματικό κόσμο; Η ανοιχτά εχθρική αυτή στάση έναντι των πολύκροτων συμβάσεων της προηγούμενης περιόδου θα σηματοδοτήσει μία ευρύτερη αναδιάταξη των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών; Τα ερωτήματα αυτά θα απασχολήσουν την ανακοίνωση, η οποία θα αξιοποιήσει σχετικά δημοσιεύματα του πολιτικού και οικονομικού Τύπου, επίσημες εκδόσεις οργανώσεων του επιχειρηματικού κόσμου, προφορικές συνεντεύξεις στελεχών των οικονομικών επιτελείων της δικτατορίας και γραπτών μαρτυριών πρωταγωνιστών της περιόδου.


<<