ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

2ο Διεθνές Συνέδριο Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας

Οι "Αγορές" και η Πολιτική
Ιδιωτικά συμφέροντα και δημόσια εξουσία (18ος-20ός αιώνας)

Βόλος, 10-12 Φεβρουαρίου 2012

To σκεπτικό του συνεδρίου Οργανωτές και χορηγοί Συμμετέχοντες Το πρόγραμμα του συνεδρίου Το πρακτικά του συνεδρίου

Περιλήψεις

Αγγελική Νικολάου Το ζήτημα των φορτοεκφορτωτών του λιμένος Βόλου ως πεδίο αντιπαράθεσης και διαπραγμάτευσης ανάμεσα στους φορείς της πολιτικής εξουσίας και της ιδιωτικής οικονομίας στη δεκαετία του 1930

Βόλος, αρχές της δεκαετίας του 1930. Στο γεμάτο κίνηση, ανθρώπους και εμπορεύματα, λιμάνι της φερέλπιδος νέας πόλης, με έντονο το προσφυγικό στοιχείο, συγχρόνως όμως στη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, τις συνέπειες της οποίας έχει αρχίσει να βιώνει ο αστικοποιημένος πληθυσμός, στην εποχή της ανόδου του εργατικού κινήματος και της διεκδίκησης καλύτερης ζωής για την πολυπληθή εργατική τάξη της πόλης, μέσα στο πολύχρωμο μωσαϊκό των γενικότερων πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων, παρακολουθούμε το ζήτημα των φορτοεκφορτωτών του λιμένος Βόλου, μιας πολυάριθμης ομάδας εργαζομένων που πλήττονται από τη σωματική ταλαιπωρία, την εκμετάλλευση και την ανεργία.
Μέσα από το Αρχείο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Βόλου αλλά και στον τοπικό Τύπο της εποχής, παρακολουθούμε τις προσπάθειες των υπουργών της κυβέρνησης Βενιζέλου να χειραγωγήσουν τους εργάτες του λιμανιού μέσω της κατάργησης της εκ περιτροπής εργασίας και την εφαρμογή τής κατ’ εκλογήν, χρησιμοποιώντας για αυτό τον σκοπό τη διοίκηση του Επιμελητηρίου, ώστε να σταματήσει ‘η καταρράκωσις των νόμων υπό ελαχίστων ταραξιών και οκνηρών’. Συναντούμε όμως και το αντίθετο: η ίδια η ηγεσία του Επιμελητηρίου Βόλου, με υπομνήματα, επιστολές, τηλεγραφήματα, αλλά και κινήσεις στο παρασκήνιο, να ζητεί από τον υπουργό οικονομίας την άμεση ανάκληση του επιθεωρητή εργασίας, για την προστασία των συμφερόντων των μελών του (ναυτικών πρακτόρων, εργολάβων, μεσαζόντων) από τους ταραξίες εργάτες, εφόσον ‘η άφιξις του Επιθεωρητού αντί να βελτιώση την κατάστασιν, εξώθησε τα πράγματα και έθιξε καλώς κείμενα ζητήματα, τείνων ούτω να δημιουργήση κατάστασιν αναμφισβητήτως εγκυμονούσαν αν όχι διασάλευσιν της τάξεως, τουλάχιστον εγκατάστασιν δικτατορικής των εργατών εξουσίας…’.
Η ανακοίνωση λοιπόν θα επιχειρήσει να αναλύσει τις σχέσεις ανάμεσα στους τρεις εμπλεκόμενους: κρατική εξουσία – Επιμελητήριο/εργοδοσία – εργάτες, μέσα από το πρίσμα της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στους φορείς της ιδιωτικής οικονομίας και τους φορείς της πολιτικής εξουσίας, με στόχο να δειχθούν όλοι οι χρησιμοποιούμενοι, τυπικοί και άτυποι, νόμιμοι και παράνομοι τρόποι διαπραγμάτευσης, πειθούς, πιέσεων, εξαναγκασμού, αλλά και η κατασκευή της συναίνεσης τόσο για την κρατική παρέμβαση όσο και για την εξασφάλιση των ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων.


<<