Περιλήψεις εργασιών

ΠΕΝΤΕΔΕΚΑ Αρετή
Κεραμικές πράξεις στο χώρο: δίκτυα ανταλλαγής της κεραμικής στη νεολιθική Θεσσαλία

Ένας αιώνας ερευνών έχει συμπληρωθεί από την πρώτη ενασχόληση του Χ. Τσούντα με τη θεσσαλική Νεολιθική. Παρόλα αυτά, όμως, η γνώση μας παραμένει περιορισμένη ως προς το εύρος, την ένταση και τη μορφή των ανταλλαγών της κεραμικής στη Θεσσαλία κατά τη Νεολιθική. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ανάγκη να διατυπωθεί μια συνθετική θεωρητική και μεθοδολογική προσέγγιση της μελέτης της κεραμικής ως πολυδιάστατης έκφρασης της ανθρώπινης πρακτικής, μέσα από τις αλληλένδετες διαστάσεις της παραγωγής (δηλαδή της τεχνολογίας κατασκευής), της ανταλλαγής και της κατανάλωσής της. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας προσέγγισης, εξετάστηκαν αρχαιομετρικά (πετρογραφική ανάλυση, δοκιμές επανόπτησης) 480 δείγματα κεραμικής της ΜΝΙΙΙ και ΝΝΙ από 12 ανασκαμμένους οικισμούς τόσο της ανατολικής όσο και της δυτικής θεσσαλικής πεδιάδας, καθώς και συγκριτικό υλικό επιφανειακής κεραμικής που έχει αναλυθεί παλαιότερα με χημική ανάλυση. Αυτή η συνδυαστική μελέτη διέκρινε την ύπαρξη διαφορετικών δικτύων διακίνησης, τα περισσότερα εκ των οποίων αφορούν συγκεκριμένες κεραμικές κατηγορίες ("ξεστή", τεφρή, μαύρη στιλβωμένη) και εμφανίζουν διαφορετική διασπορά στο θεσσαλικό χώρο. Αν και τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι όλες οι κατηγορίες κεραμικής αποτελούν αντικείμενο διακίνησης, το φαινόμενο της ανταλλαγής φαίνεται ότι εντείνεται κατά τη ΝΝΙ. Τα δίκτυα σχέσεων που αναγνωρίζονται έχουν διάφορες μορφές, ενώ ο τρόπος συμμετοχής δεν είναι ο ίδιος για όλους τους οικισμούς, καθώς διαπιστώνονται τρία διαφορετικά σχήματα σχέσεων μεταξύ των οικισμών. Η Πλατιά Μαγούλα Ζάρκου φαίνεται ότι κατέχει κομβικής σημασίας θέση τόσο στα δίκτυα ανταλλαγής, όσο και στη Νεολιθική της Θεσσαλίας γενικότερα, καθώς εμφανίζει την πιο έντονη κινητικότητα και συμμετοχή στα περισσότερα δίκτυα, αλλά και πολυπλοκότητα στη μεταχείριση του υλικού της πολιτισμού.

<< Επιστροφή στο πρόγραμμα του συνεδρίου
<< Επιστροφή στον κατάλογο των ομιλητών

© 2008: ΠΘ, ΑΠΘ, ΥΠΠΟ