Περιλήψεις εργασιών

ΤΟΠΑ Χαρά και ΣΚΑΦΙΔΑ Ευαγγελία
Μελέτη ζωγραφικής επιφάνειας σε λίθινα και πήλινα αντικείμενα: Η περίπτωση των νεολιθικών ειδωλίων του Διμηνίου

Στην παρούσα ανακοίνωση τοίχου (poster) παρουσιάζονται τα πρώτα αποτελέσματα της ανάλυσης των χρωμάτων, που εντοπίσθηκαν πάνω στα λίθινα και πήλινα ειδώλια, τα οποία προέρχονται από τις ανασκαφές του Γιώργου Χουρμουζιάδη στο νεολιθικό οικισμό του Διμηνίου κατά τη δεκαετία του ΄70. Από τις μικροσκοπικές παρατηρήσεις, πού έγιναν αρχικά στην επιφάνεια των ειδωλίων με τη χρήση στερεομικροσκοπίου, εντοπίσθηκαν σε εννέα λίθινα ειδώλια ίχνη κόκκινου και μαύρου χρώματος, σε δώδεκα πήλινα ειδώλια ίχνη καφέ-μαύρου χρώματος και σε δέκα από αυτά λευκόχρωμη βάση. Στη συνέχεια τα εντοπισθέντα χρώματα αναλύθηκαν με τη μέθοδο της φθορισιμετρίας ακτινών (XRF), η οποία μας προσφέρει γρήγορα αποτελέσματα, χωρίς να απαιτείται η αφαίρεση δείγματος (μη καταστροφική μέθοδος). Από την παραπάνω ανάλυση διαπιστώσαμε ότι όσον αφορά στα λίθινα ειδώλια: α) η χρήση των οξειδίων του σιδήρου υπήρξε το κύριο μέσο για την παραγωγή κόκκινου χρώματος, β) σε μία περίπτωση τεκμηριώθηκε η χρήση του θειούχου υδράργυρου (το κιννάβαρι) για την απόδοση επίσης του κόκκινου χρώματος και γ) για την παραγωγή του μαύρου χρώματος πιθανόν τα μέλη της νεολιθικής κοινότητας του Διμηνίου χρησιμοποιούσαν την πιο συνηθισμένη, για την εποχή αυτή, χρωστική ουσία οργανικής σύστασης. Όσον αφορά στα πήλινα ειδώλια διαπιστώσαμε ότι: α) για την παραγωγή του καφέ-μαύρου χρώματος έγινε χρήση οξειδίων του μαγγανίου σε συνδυασμό με οξείδια του σιδήρου και β) για τη λευκόχρωμη βάση πιθανόν χρησιμοποιήθηκε ασβεστίτης. Η προσέγγιση των ειδωλίων του Διμηνίου μέσα από το πρίσμα της μελέτης της ζωγραφικής τους επιφάνειας μπορεί να μας προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την τεχνογνωσία, τις επιλογές, τις αντιλήψεις, τις ιδεολογίες, τις συμβολικές εκφράσεις και τις δομές επικοινωνίας της κοινωνίας, που τα δημιούργησε και τα χρησιμοποίησε.

<< Επιστροφή στο πρόγραμμα του συνεδρίου
<< Επιστροφή στον κατάλογο των ομιλητών

© 2008: ΠΘ, ΑΠΘ, ΥΠΠΟ