APXAIOΛOΓIKO EPΓO ΘEΣΣAΛIAΣ KAI ΣTEPEAΣ EΛΛAΔAΣ, 2003-2005
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΩΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ

Περίληψη ομιλίας

Παρατηρήσεις στον Υστεροβυζαντινό γλυπτό διάκοσμο των εκκλησιών του δυτικού Πηλίου.

Πασχάλης Ανδρούδης

[Δρ. Αρχαιολογίας, Αρχιτέκτων, Αναστηλωτής]

Στα πλαίσια των ερευνών μας για την υστεροβυζαντινή γλυπτική στο Πήλιο, μελετήσαμε τα γλυπτά στους ναούς της Κοίμησης της Θεοτόκου στη Μακρινίτσα, της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Επισκοπή ’νω Βόλου, του Αγίου Νικολάου Πορταριάς, του καθολικού της Μονής Αγίου Λαυρεντίου επάνω από το ομώνυμο χωριό και τα εντοιχισμένα γλυπτά στο ναό που κτίστηκε στη θέση του καθολικού της βυζαντινής Μονής του Προδρόμου της Νέας Πέτρας επάνω από την Πορταριά. Τα περισσότερα από τα γλυπτά αυτά είναι θραυσμένα αρχιτεκτονικά μέλη (αμφικιονίσκοι παραθύρων, επιθήματα, κοσμήτες), αλλά και μέλη τέμπλων (θωράκια, πεσσίσκοι, κιονίσκοι, κιονόκρανα). Δεν λείπουν μέλη από σαρκοφάγους, καθώς και γλυπτά που αποδώσαμε σε ένα επισκοπικό θρόνο. Τα διακοσμητικά θέματα των αναγλύφων έχουν ληφθεί από το ζωικό και φυτικό θεματολόγιο. Τα υστεροβυζαντινά γλυπτά του Πηλίου εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας για τις καλλιτεχνικές τάσεις που αναπτύχθηκαν στην περιοχή στα τέλη του 13ου αιώνα. Αποτελούν ταυτόχρονα αφετηρία για μια εκ νέου οριοθέτηση των γενικών αρχαιολογικών και ιστορικών προβληματισμών σχετικά με το δυτικό Πήλιο.