4th ARCHAEOLOGICAL MEETING OF THESSALY AND CENTRAL GREECE, 2009-2011
FROM PREHISTORY TO THE CONTEMPORARY PERIOD

Paper abstract

Παρτίδα Έλενα Κ.
Ι’ ΕΠΚΑ
Η διαδοχή πολιτικών δυνάμεων στους Δελφούς και η επιρροή τους στην αρχιτεκτονική διαμόρφωση του ιερατικού τοπίου

Την ανακατασκευή του ναού του Απόλλωνα στον 4ο αι. π.Χ. ακολούθησε εισροή αναθημάτων από το έθνος των Αιτωλών, ιδιωτικά και ως συμπολιτεία, η οποία άλλαξε την εικόνα του δελφικού ιερού. Σπάνια δικιόνια μνημεία, η προσωποποίηση της Αιτωλίας καθώς και επιμήκεις εξέδρες με συντάγματα αγαλμάτων καθορίζουν μια νέα τάση στον 3ο αι. π.Χ. Οι καινοτομίες στην τυπολογία των αναθημάτων και τη χωροταξική τους οργάνωση μέσα στο τέμενος θα μπορούσαν να ερμηνευθούν υπό το φως των τότε πολιτικών συνθηκών και της ιδιοσυγκρασίας των αντίστοιχων αναθετών. Εκείνη την εποχή ανερχόμενες δυνάμεις ήταν οι Αιτωλοί και αργότερα οι βασιλείς της Περγάμου που εμφανίζονται ως «ευεργέτες», όπως και στην Αθήνα. Κι οι δύο λαοί πλαισίωσαν συμμετρικά το Απολλώνειο τέμενος με στοές. Οι αρχιτέκτονες των Ατταλιδών εισήγαγαν τη θολωτή κατασκευή και κατέλαβαν με το κτιριακό τους συγκρότημα ένα ξεχωριστό άνδηρο. Επιπλέον θεωρείται πως συνέβαλαν στην ανακαίνιση του θεάτρου των Δελφών. Το μνημείο του Αιμιλίου Παύλου σηματοδότησε την έναρξη της Ρωμαιοκρατίας ενώ η προτίμηση για αναθήματα σε μορφή πεσσών και πρισμάτων (που είχε ήδη φανεί από τον 5ο αι. π.Χ. με τους τριγωνικούς στύλους των Ναυπακτίων και Μεσσηνίων) συνεχίστηκε, ιδίως στην περιοχή του ναού. Η στάση των Ρωμαίων όσον αφορά τους Δελφούς είναι μάλλον διφορούμενη. Μολονότι ο Νέρωνας έγδυσε το ιερό, αφαιρώντας πολύτιμους θησαυρούς, ωστόσο η φροντίδα άλλων αυτοκρατόρων για τη συντήρηση και επισκευή οικοδομημάτων του τεμένους, καθώς και για δημογραφικά ζητήματα, τη διατήρηση του πληθυσμού της πόλης των Δελφών, συνάγονται και από επιγραφικές πηγές. Οι Ρωμαίοι φαίνεται πως σεβάστηκαν το θεσμό της Αμφικτυονίας. Κρίνοντας από τα αρχαιολογικά ευρήματα (αρχιτεκτονική και επιγραφές), θα λέγαμε ότι τα «έθνη» της Αιτωλίας και της Περγάμου προσδιόρισαν την ταυτότητά τους και διακήρυξαν τον πολιτικό τους ρόλο μέσα από τα αναθήματά τους στους Δελφούς. Οι δε Ρωμαίοι αργότερα, ενδιαφέρθηκαν να εξασφαλίσουν ένα περιποιημένο, ανακαινισμένο και καλο-συντηρημένο περιβάλλον (από άποψη αισθητικής αλλά και υποδομών) για να ασκήσουν και τις δικές τους λατρευτικές πρακτικές.

<< Return to the conference programme
<< Return to the speakers list